Tenzilatlı gurbet operası
160 küsür milletten insanın yaşadığı
Berlin'in Neukölln semti için yazılmış opera sahneye kondu.Berlin (mt) - Feridun Zaimoğlu ve Günter Senkel’in birlikte kaleme aldığı 'İndirimli Diyaspora' (Discount Diaspora) adlı libretto göçmenlerin yoğun olarak yaşadığı Berlin'in Neukölln ilçesindeki 'Neuköllner Oper'da sahnelendi.
Zaimoğlu-Senkel yazar çiftinin 'sermaye şövalyesi' diye nitelediği Fred adlı bir emlakçı turistik cazibesi giderek artan Neukölln’e gelir. Elinden geldiğince çok sayıda binayı ucuza kapatma gizli misyonuyla firması tarafından Neukölln’e gönderilen Fred, mesleğinin gereğini insafsızca yerine getirirken yine burada yaşayan eski Doğu Almanya kökenli bir fahişeye aşık olur. Zamanla işinden de kopan Fred sosyo-metamorfoz geçirerek bambaşka bir insana dönüşür. Hâttâ bu dönüşüm öyle kesiftir ki, kendisini Neukölln'de adeta evindeymiş gibi huzurlu hissetmeye başlar.
Libretistler tematik anlamda şu aralar oldukça sıcak tutulan 'entegrasyon' olgusuna bilinçli biçimde uzak dursalar da, Kanakça’nın mucidi Zaimoğlu bu yapıtla yeniden çifte kutuplu ve çok kanallı çelişkiler küresine yani malûm kürkçü dükkanına geri döndü.
'İndirimli Diyaspora' operasının Perşembe günü sahnelenen prömiyeri tiyatro eleştirmenlerini pek tatmin etmemiş görünüyor. Kai Luehrs-Kaiser’in rbb-Kulturradio için kaleme aldığı eleştiri yazısında Zaimoğlu’nun ilk librettosunu, örneğin son derece başarılı işler ortaya koyan bir Ballhaus’a değil de buraya sunmuş olmasının Neuköllner Oper adına 'yegâne başarı' olarak niteliyor. Luehrs-Kaiser rejiyle ilgili sorunları 'aksiyon eksikliği' ve 'dramaturjik hercümerç' olarak betimliyor ve Markus Heinzelmann’ın ortaya koyduğu rejiyi 'odunsu' buluyor. Eleştirmen Hint kökenli çift Vivan ve Ketan Bhatti’nin bestelerinin de 'eklektik' ve 'yapıştırma' olduğu görüşünde.
Nachkritik.de’ye yazan Georg Kasch 'göze batan sunumlarla, ritmik dille ve canlı koroyla iyi bir başlangıç' yapıldığını belirtse de 'antik geleneğe dayanan heybetli ifadelerle kenar mahalle jargonunu, trajediyle de hicivi harmanlama çabası yazarları klişe üretmeye yönlediriyor' demekten kendini geri alamıyor.
Haber: memoriaturca / Yücel Sivri ( www.almanyabulteni.de )
